Jak zdiagnozować infekcję? Na jakie wskaźniki zwrócić uwagę?

Morfologia krwi – pierwszy trop w diagnostyce stanów zapalnych

Jednym z podstawowych badań, które pomagają zdiagnozować stan zapalny, jest morfologia krwi. Szczególną uwagę należy zwrócić na liczbę białych krwinek (leukocytów), które stanowią pierwszą linię obrony organizmu przed czynnikami chorobotwórczymi.

Podwyższona liczba leukocytów, zwłaszcza neutrofili, może wskazywać na obecność infekcji bakteryjnej. Z kolei wzrost limfocytów może sugerować zakażenie wirusowe. Warto pamiętać, że na wynik morfologii mogą wpływać także inne czynniki, takie jak pora dnia czy przyjmowane leki, dlatego zawsze należy interpretować go w kontekście objawów klinicznych.

Białka ostrej fazy – kluczowe markery stanów zapalnych

Obok morfologii krwi w diagnostyce stanów zapalnych kluczową rolę odgrywają oznaczenia różnych białek ostrej fazy. Są to białka, których stężenie dynamicznie rośnie w odpowiedzi na czynniki zapalne.

Białko C-reaktywne (CRP)

Jednym z najczęściej oznaczanych białek ostrej fazy jest białko C-reaktywne (CRP). Jego stężenie wzrasta już po około 2 godzinach od wystąpienia stanu zapalnego, osiągając maksimum po 24-48 godzinach. Podwyższone wartości CRP mogą wskazywać na obecność infekcji bakteryjnej, ale też na inne stany zapalne, takie jak choroby autoimmunologiczne czy nowotwory.

Warto pamiętać, że na wynik CRP mogą wpływać również czynniki niezwiązane z infekcją, jak dieta, palenie tytoniu czy stosowanie niektórych leków. Dlatego zawsze należy interpretować wynik CRP w kontekście objawów klinicznych.

Prokalcytonina (PCT)

Innym ważnym markerem stanu zapalnego jest prokalcytonina (PCT). Jej stężenie rośnie w odpowiedzi na toksyny bakteryjne, a więc jest szczególnie przydatna w diagnostyce infekcji bakteryjnych, w tym sepsy. W porównaniu do CRP, PCT charakteryzuje się większą swoistością i szybszym wzrostem w przebiegu zakażenia. Wysokie PCT (powyżej 0,5 ng/ml) może wskazywać na ciężką infekcję bakteryjną lub sepsę. Co więcej, monitorowanie stężenia PCT może pomóc w ocenie skuteczności leczenia przeciwbakteryjnego.

Odczyn Biernackiego (OB) – prosty, ale ważny marker

Odczyn Biernackiego (OB), czyli pomiar szybkości opadania krwinek czerwonych, to kolejne badanie przydatne w diagnostyce stanów zapalnych. Wartości OB rosną w odpowiedzi na obecność we krwi białek, które powodują aglutynację erytrocytów.

Podwyższone wartości OB (powyżej 20 mm/h u kobiet i 15 mm/h u mężczyzn) mogą wskazywać na toczący się proces zapalny, jednak nie pozwalają na określenie jego przyczyny. Dlatego OB jest badaniem przesiewowym, a w razie nieprawidłowych wyników konieczne są dalsze badania diagnostyczne.

Inne markery stanu zapalnego

Oprócz wspomnianych wyżej badań, w diagnostyce stanów zapalnych mogą być pomocne również inne: oznaczenie fibrynogenu, interleukiny 6 (IL-6), białka chemotaktycznego monocytów (MCP-1) czy presepsyny (sCD14-ST).

Interpretacja tych wskaźników – w powiązaniu z objawami klinicznymi – pozwala lekarzowi na ustalenie przyczyny stanu zapalnego i wdrożenie skutecznego leczenia. Równie ważne jest monitorowanie markerów stanu zapalnego w celu wczesnego wykrycia i leczenia przewlekłych procesów zapalnych, które mogą prowadzić do poważnych chorób.

Artykuł zewnętrzny